Bisa Butler ศิลปินกับงานศิลป์สะท้อนตัวตนบนผืนผ้า

บิซา บัตเลอร์ (Bisa Butler) เป็นศิลปินแนวพอร์ตเทรตที่กำลังเป็นที่จับตามองไม่น้อยในช่วงเวลานี้ ชื่อของเธอโดดเด่นขึ้นจากคอลเล็กชันผลงานศิลปะที่นำเสนอภาพผู้คนเชื้อสายแอฟริกัน ซึ่งเป็นบรรพบุรุษของเธอ ผ่านรูปแบบงานศิลปะแบบคอลลาจ แต่แทนที่จะนำเสนอมันผ่านผืนผ้าใบดั่งเช่นศิลปินทั่วไป ผลงานของเธอกลับใช้ ‘ผืนผ้า’ แทน

งานศิลปะของบัตเลอร์ใช้อุปกรณ์เพียง เข็ม และ ด้าย ที่ทำหน้าที่ไม่ต่างจากฝีแปรง ปักเย็บเป็นลวดลายบนผืนผ้าโดยเลือกเอาวัสดุ ตั้งแต่ผ้าลูกไม้สไตล์วินเทจ ผ้าซาติน ไปจนถึงผ้าหมักโคลนพื้นเมือง มาเย็บประกอบกันด้วยเทคนิคการควิลท์ (Quilts) จนได้ออกมาเป็นภาพของบุคคลทั้งเด็กและผู้ใหญ่ ที่มีต้นแบบมาจากบุคคลทั่วไปในชีวิตประจำวันของเธอเท่านั้น

“บางครั้งเวลาคุณเจอคนที่คุณรู้สึกว่าเขาช่างดูดี มีเสน่ห์ หรือมีจิตใจที่งดงามจนน่าทึ่ง คุณก็อยากจะชื่นชม หรือบอกกับคนอื่นถึงความมหัศจรรย์ของเขา แต่เพราะเขาเป็นแค่คนธรรมดา จึงถูกลืมเลือนได้ง่าย งานศิลปะของฉันจึงอยากจะเก็บภาพของผู้คนเหล่านี้เอาไว้” เธอกล่าว

บัตเลอร์ อธิบายว่า เป้าหมายของเธอคือ การบอกเล่าเรื่องราวของผู้คน ที่อาจถูกหลงลืมไปเมื่อเวลาผันผ่าน เรื่องราวเหล่านั้นถูกร้อยเรียงผ่านเนื้อผ้า ลวดลาย และสีสัน จนออกมาเป็นงานศิลปะร่วมสมัย ที่บอกเล่าในสิ่งที่เกี่ยวโยงกับเธอ ทั้งในแง่ของตัวบุคคล และในแง่ของเรื่องราวทางประวัติศาสตร์

“เศษผ้าชิ้นเล็กชิ้นน้อยที่ฉันเลือกมาใช้ บางชิ้นมาจากเสื้อผ้าธรรมดา บางชิ้นก็เก่าแก่กว่านั้น เป็นเสื้อผ้าของแม่และยายของฉัน อาจจะดูเหมือนที่ไม่มีอะไรพิเศษ แต่มันเป็นวัสดุที่ไม่มีอะไรมาแทนที่ได้ มันช่วยฉันให้สามารถสร้างงานพวกนี้ออกมา”

การเลือกใช้เทคนิคควิลท์ หรือ การด้นมือให้เกิดลวดลายบนผืนผ้า ยังเป็นเหมือนการนำเสนอภูมิปัญญาของบรรพบุรุษชาวแอฟริกันของเธอ เพราะในช่วงศตวรรษที่ 17 มันเป็นที่นิยมอย่างมากในหมู่ทาสผิวสีของอเมริกา 

“การควิลท์มันเป็นของเรามาตั้งแต่เริ่ม พวกเราในอดีตเป็นเพียงทาสที่ถูกเลือกไปตัดชุดให้เหล่าเจ้านาย แม้มันจะเป็นผ้าที่ถูกทออย่างงดงามสลับซับซ้อน แต่สิ่งที่เหลือกลับมาก็ยังเป็นแค่เศษผ้าที่เล็กเกินกว่าจะพอห่ม นี่คือที่มาของเทคนิคพวกนี้ มันเกี่ยวโยงโดยตรงกับสังคมของเรา” บัตเลอร์กล่าว

 

ฉากหน้าของงานศิลปะสีสันสดใส ผลงานของบัตเลอร์ได้ซุกซ่อนเอกลักษณ์ของบรรพบุรุษชาวแอฟริกันไว้ภายใต้เศษผ้าพื้นเมืองสีแสบสด เธอกล่าวไว้ในการสัมภาษณ์ของ BRIC TV ว่า มันถึงเวลาแล้วที่เราชาวแอฟริกันจะยืนขึ้นและภูมิใจในรากเหง้า และมรดกที่บรรพบุรุษของเราทิ้งไว้

“เศษผ้าที่ฉันใช้บางชิ้นเป็นผ้า Kente ซึ่งเป็นผ้าพื้นเมืองของประเทศกาน่า และรูปร่างหน้าตาของคนที่ฉันเลือกเป็นแบบก็ไม่ได้สวยงามตรงตามค่านิยมของคนอื่น ฉันคิดว่ามันเป็นสิ่งสำคัญที่พวกเราจะรู้สึกถึงความสวย ความแข็งแกร่งของตัวเองในแบบที่เราเป็น โดยไม่วิ่งตามความคาดหวังของใคร”

อดีตนักข่าวที่อยากลองผันตัวมาเป็นนักเขียน

Categories: CRAFT INSIGHT , Insight