ในงาน Thailand Coffee Fest 2019 ที่ผ่านมา Single Origin Coffee เป็นหนึ่งในหัวข้อที่มีคนให้ความสนใจทั้งบนเวทีและบูธภายในงาน โดยสาเหตุที่สำคัญที่ทำให้ผู้บริโภคตื่นตัวเรื่องนี้ ก็คือ รสชาติ ราคา เรื่องราว และที่สำคัญที่สุด คือ Single Origin ช่วยให้อุตสาหกรรมกาแฟไทยพัฒนาได้อย่างยั่งยืน
ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับ Single Origin
Single Origin คือ เมล็ดกาแฟที่มาจากแหล่งเพาะปลูกเดียว
Blend คือ เมล็ดกาแฟที่มาจากแหล่งเพาะปลูกสองแหล่งขึ้นไป
เล่าแบบย่อๆ คือ กาแฟไม่ต่างจากผลไม้ชนิดอื่น ที่รสชาติของผลขึ้นอยู่กับดินที่ปลูก สารอาหารที่ได้รับ สภาพอากาศ ความสูงจากระดับน้ำทะเล แสงแดด หรือน้ำ
ในอดีตกาแฟในแหล่งปลูกเดียวกันจึงมีรสชาติที่แตกต่างกัน แม้แต่เมล็ดกาแฟจากต้นเดียวกันก็ให้รสชาติที่แตกต่างกันได้ Blend Coffee จึงถูกคิดค้นเพื่อลดความผันผวนของรสชาติกาแฟ โดยนำเมล็ดกาแฟจากหลายๆ ที่มาผสมกันเพื่อให้ได้รสชาติที่คงที่
แต่หลังจากมีการพัฒนาความรู้ในเรื่องกาแฟมากขึ้น ทั้งด้านการปลูก (Plant), การเก็บ (Harvest), การแปรรูป (Process), การคั่ว (Roast) และ การชง (Brew) มนุษย์ก็เริ่มทำกาแฟให้มีคุณภาพที่ดีขึ้น และสามารถนำความรู้นั้นไปพัฒนากับกาแฟทุกสายพันธ์
จากแต่ก่อน Single Origin ที่มีชื่อเสียง และได้รับมาตรฐานกาแฟพิเศษ (Specialty Coffee) นั้น อยู่ในทวีปแอฟริกา อเมริกาใต้ และประเทศหมู่เกาะเท่านั้น แต่ปัจจุบันประเทศไทยก็มี Single Origin ที่ดีเพิ่มมากขึ้นทุกปี
ทำไม Single Origin ถึงสำคัญต่อกาแฟไทย
1.ปัจจุบันผู้บริโภคให้ความสำคัญกับเรื่องราวของกาแฟมากยิ่งขึ้น
แน่นอนว่าผู้บริโภคกาแฟมีหลากหลายกลุ่ม บางคนก็ต้องการแค่เครื่องดื่มแก้ง่วง บางคนก็ต้องการรสชาติดีแต่ราคาไม่สูงมาก และก็มีอีกหลายคนที่ชอบที่จะเสพเรื่องราวของเมล็ดกาแฟในแต่ละสถานที่
ซึ่งกลุ่มที่ให้คุณค่ากับเรื่องราวของกาแฟเหล่านี้ กำลังมีมากขึ้นเรื่อยๆ สังเกตง่ายๆ จากผู้เข้าร่วมงานกาแฟ ร้านกาแฟพิเศษที่เพิ่มมากขึ้น จนไปถึงเมล็ดกาแฟจากแหล่งเพาะปลูกใหม่ๆ ของไทย
ผ้าคืออะไร และจุดเริ่มต้นของสิ่งทอ
2.ทุกคนได้ผลประโยชน์
การทำให้เมล็ดกาแฟมีคุณภาพมากพอจะเป็นกาแฟพิเศษจากแหล่งเพาะปลูกเดียวนั้น จำเป็นจะต้องมีขั้นตอนหลายอย่างที่เพิ่มขึ้นและยุ่งยากมากขึ้น ซึ่งเกษตรกรเป็นด่านแรกที่ได้รับผลกระทบนั้น
แต่ปัจจุบันมีหลายภาคส่วนเข้ามาช่วยเกษตรกร ไม่ว่าจะเป็นสมาคมกาแฟต่างๆ กลุ่มคนรักกาแฟ นักพัฒนากาแฟ นักคั่ว ทำให้เกษตรกรที่พร้อมปรับตัวสามารถพัฒนากาแฟของตัวเองให้เป็นที่ต้องการของตลาดได้ และทุกคนสามารถได้รับผลประโยชน์อย่างเท่าเทียม
พัฒนางานคราฟต์ ต้องเข้าใจตั้งแต่ต้นน้ำจนปลายน้ำ
กาแฟที่คุณภาพสูงเปรียบเสมือนงานคราฟต์ ที่ต้องพิถีพิถันในทุกขั้นตอน ตั้งแต่แหล่งที่มาของวัสดุ ความสามารถของคน จนเกิดเป็นสินค้าสร้างสรรค์ทั้งหลาย
ฉะนั้นไม่ว่าคุณจะอยู่ในธุรกิจแฟชั่น อาหาร งานไม้ งานปั้น หากรู้จักอุตสาหกรรมนั้นดีพอ คุณจะสามารถสร้างโอกาสของตัวเอง และพัฒนาสินค้าให้แตกต่างและมีมูลค่าเพิ่มขึ้นได้
ภาพ : Thailand Coffee Fest 2019
